"Enter"a basıp içeriğe geçin

Temel Hukuk – Kişilik

Haklara ve borçlara sahip olan varlık veya şahıslara denir.

Kişilik; Gerçek Kişilik (şahıs) ve Tüzel Kişilik (varlık) olarak 2’ye ayrılır.

Gerçek Kişilik

BaşlangıçBitişiHak EhliyetiFiil Ehliyeti
Sağ ve tam doğumÖlümSağ ve tam doğmak şartıyla ana rahmine düştüğü anReşit olmak
Ölüm KarinesiMümeyyiz olmak
GaiplikKısıtlı olmamak
Kişilik, Hak ve Fiil Ehliyeti Tablosu

Hayvanlar mal kapsamında değerlendirilir, zarar görmesi mala zarar verme olarak değerlendirir.

Karine (varsayım); Bilinen bir olaydan bilinmeyen bir sonuç çıkarma işlemine denir,
2’ye ayrılır;

Ölüm Karinesi (Kesin)Birlikte Ölüm Karinesi
Bir düşen uçakta öldüğü belli olmayan ama kesin gözüyle bakılması durumuBirlikte ölen kişiler birbirine mirasçı olamazlar yani baba – oğul – torun ilişkisinde baba ile oğul ölmesinde miras torun’a aktarılamaz
Bekleme süresi yok
Mahkeme kararı yok
Mülkü idari amirler tarafından nüfus müdürlüğüne ölüm durumu girildiği an aktif olur
Ölüm Karinesi Özellikleri Tablosu

Gaiplik

Sulh Hukuk mahkemelerinde gaiplik davaları açılabilir.

Gaiplik 2 durumda değerlendirilir;

  • Ölümüne muhtemel gözle bakılan bir olay sonucunda kaybolma durumu (En az 1 yıl beklenir)
    • Belirlenecek miktarda 5 yıllık teminat istenir (ölümüne muhtemel bakılan kişinin korunması)
  • Kişinin kendisinden uzun süre haber alınamaması durumu (En az 5 yıl beklenir)
    • Belirlenecek miktarda 15 yıllık teminat istenir (ölümüne muhtemel bakılan kişinin korunması)

Gaiplik davası geçerli olarak sonuçlansa bile evlilik son bulmaz, bunun için evliliğin fesi davası açılması gereklidir.

Hak Ehliyeti

Kişinin haklara ve borçlara sahip olabilme iktidarına denir. Bu haklar sağ ve tam doğmak şartıyla ana rahmine düştüğü anda başlar. Belirli bir süre sonrasında kürtaj olmak, ceninin yaşama hakkına saldırmak sayılır (5 ay). Ana rahminde miras hakkı başlar, miras durumlarında doğum beklenir.

Fiil Ehliyeti

Kişinin kendi eylem ve davranışları ile haklar ve borçlar yaratabilmesidir. Aktif bir ehliyettir. Herkesin fiil ehliyeti yoktur, belirli şartlara bağlıdır;

  • Reşit olmak (18 yaşını doldurmak)
    • Evlenme (17 yaşını doldurmak, ebeveyn iznine bağlı)
    • Olağanüstü evlenme (16 yaşını doldurmak, ebeveyn iznine ve Mahkeme kararına bağlı)
    • Kazay-i (yargısal) rüşt (15 yaşını doldurmak, ebeveyn iznine ve Mahkeme kararına bağlı, miras benzeri işlemler için geçerlidir, evlenme için geçerli değildir)
  • Mümeyyiz olmak (anlama, ayırt etme, idrak kabiliyetine sahip olmaktır)
  • Kısıtlı olmamak

Kısıtlanma Halleri

Bu hallerde fiil ehliyeti için veli ya da vasi izni gerekir;

  • Alkol ve uyuşturucu bağımlılığı (Sarhoşluk değil bağımlılık)
  • Akıl zayıflığı, akıl hastalığı
  • Savurganlık
  • Tecrübesizlik (Deneyimsizlik)
  • Sakatlık
  • Yaşlılık
  • Kötü yaşama tarzı
  • Toplam 1 yıl veya daha fazla mahkûmiyet (sonunda kısıtlanma hali kendiliğinde kalkar)

Yaş küçüklüğü, sarhoşluk, evlenme kısıtlanma sebebi değildir.


Arkadaşlarınızla Paylaşın:

İlk Yorumu Siz Yapın

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir