Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918)

Osmanlı adına Rauf Orbay, Agamemnon isimli zırhlı gemide imzalamıştır, itilaf devletleri tarafında İngiliz Amiral Calthorpe antlaşmayı imzalamıştır.

Ateşkes, Ahmet İzzet Paşa Hükümeti tarafından onaylamıştır.

Egemenliği Kısıtlayan Maddeler

• Boğazların denetimi itilaflara bırakılmıştır, Anadolu – Rumeli toprak bütünlüğü bozulmuştur.
• İtilaf devletleri güvenliği tehlikeli gördüğü yerleri işgal etme hakkına sahiptir (7. Madde)
• Vilâyat-ı Sitte’de karışıklık çıkarsa İtilaflar burayı işgal edebileceklerdir (24. Madde)
  • Vilâyat-ı Sitte; Van, Elazığ, Erzurum, Sivas, Bitlis, Diyarbakır, Harput.
  • Bu maddeyle Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurulması planlanmıştır.
• Tüm ulaşım ve haberleşme ağı İtilaf devletlerine bırakılacaktır, olası direnişin önüne geçilmiştir.

Askeri Hükümler

• Tüm ordu terhis edilecek ve silahlar teslim edilecektir, iç güvenlik (kolluk kuvvetleri) hariç.
• İngiliz ve Ermeni askerler serbest bırakılacaktır, Osmanlı askerleri tutsak kalacaktır.
• İran ve Kafkasya’da Osmanlı birlikleri dağıtılacaktır.
  • Bu madde Enver Paşayı etkisiz hale getirme amaçlıdır.
• Osmanlı müttefikleriyle bağlantısını kesecektir.
• Donanma ve gemiler teslim edilecektir.

Ekonomik Hükümler

• Tüm liman ve tersaneler itilaflara bırakılacaktır.
• Tüm ihtiyaç fazlası kömür ve yakıt itilaflara bırakılacaktır.
• Tüm demir yolu ve Toros tünelleri itlaflara bırakılacaktır.

---

Osmanlı Devleti;

• Mondros antlaşmasıyla Fiilen sona ermiştir.
• Mudanya antlaşmasıyla Hukuken sona ermiştir.
• Saltanatın kaldırılmasıyla Resmen sona ermiştir.

---

İşgaller

• İlk işgal; İngiltere tarafından Musul’a yapılmıştır.
• İlk direniş; Fransız’a karşı Hatay – Dörtyol’da gerçekleşmiştir.
• Ortak işgal; İtilaf donanması 13 Kasım 1918’de İstanbul’a demirlemiştir.
• En güçlü direniş; Yunanistan’a karşı İzmir 15 Mayıs 1919’da gerçekleşmiştir (İlhak amaçlı saldırmıştır).

---

Türk Milleti; önce Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ile Hukuki yollarını denemiştir daha sonra Yunanistan’ın orantısız saldırılarıyla Kuvâ-yi Milliye’yi kurarak işgallere tepki geliştirmişlerdir.

İstanbul Hükümeti bu esnada teslimiyetçi bir politika izlemektedir, Hükümetin başına Ahmet İzzet’ten sonra Damat Ferit Paşa Hükümeti gelmiştir.

Damat Ferit Paşa Hükümeti, nasihat heyetleri kurmuştur ve halkı işgale karşı çekinik hale getirmeye çalışmışlardır.