İki Küresel Savaş Arası Küresel Dünya

Bu konuda başlıklarda geçen önemli bilgiler notlar halinde sunulmuştur.

I. Dünya Savaşının Siyasi ve Ekonomik Sonuçları

Sömürgecilik yerine Manda kavramı ortaya atılmış ve uygulanmaya başlamıştır.

Monreo Doktrini, ABD’nin tarafsızlık ve katılmama politikası ortaya çıkmıştır, yalnızlık politikasıdır.

---

İdeolojiler

• Rusya’da (SSCB) Kominizm ortaya çıkmıştır.
• Almanya’da Nasyonal Sosyalizm ortaya çıkmıştır.
• İtalya’da Faşizm ortaya çıkmıştır.

---

SSCB’nin Orta Asya’da Yayılma Politikası

• 1915’de Bolşevik devrimi gerçekleşmiştir (Bolşevik karşıtlarına Menşevik denir).
• Lenin tarafından NEP (Yeni Ekonomi Planı) ortaya atılmıştır.
• Stalin (Koba), kolhozlar (Çiftlik) kurarak, kolektifleştirmeyle her alanı Devlet kontrolüne almıştır.

Basmacı Harekâtı (SSCB’ye Karşı)

Rusların Hokand Milli Hükümetini devirmesinin ardından yaptıkları katliama tepki olarak Ergaş Karbaşı önderliğinde başlayan Türkistan Millî Mücadelesi adına Basmacı Harekâtı denir. Başarısız olmuştur.

---

Orta Doğuda Manda Yönetimleri

İngiltere

• Irak
• Mısır
• Arabistan
• Ürdün
• Filistin
• Yemen

Fransa

• Suriye
• Lübnan

---

Hakimiyet Teorileri

Kara – Halford Mackinder (Karalara hükmeden Dünyaya Hükmeder)

Deniz – Alfred Thayer Mohan (Devletin gücü sahillerin uzunluğuyla, kıyılarıyla ölçüler)

Hava – Harry Sachaklian (Hava kuvvetleriyle havaya sahip olan Dünyaya Hükmeder)

---

Modern Japonya’nın Doğuşu

Japon derebeylerine Daymiyo, sahiplerine ise Şogun denilirdi.

Mutsuhito Meiji isimli imparatorun girişimleriyle Tokyo başkent olmuştur ve modernleşme başlamıştır.

---

1929 Dünya Ekonomik Krizi

ABD, New York borsası çökmüştür.

Kliring uygulaması başlamıştır, takas usulü ticarete dönülmüştür.

Türkiye’ye yansımaları;

• Devletçi ekonomi modeline dönülmüştür.
• 1929 Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti kurulmuştur.
• Yerli malına odaklanma çalışmaları yapılmıştır.
• 1930 yılında paranın değerini koruma amacıyla Merkez Bankası kurulmuştur.

---

Sosyal, Kültürel ve Bilimsel Gelişmeler

• Pablo Picasso, Guernica isimli savaş temalı tablosu öne çıkmıştır.
• Kubizm akımı ortaya çıkmıştır, nesnelerin geo şekiller yoluyla oluşturulması üzerine bir akımdır.
• Albert Einstein, İzafiyet teorisini öne sürmüştür.
• Sinema alanında Charlie Chaplin, Şarlo tiplemesiyle Modern Zamanlar sessiz sineması meşhur olmuştur.
• Radyo 1920 yılında ABD, 1927 yılında Türkiye’de aktif hale gelmiştir.