- Modern Psikonalizm akımı içerisinde yer alır.
- Erikson’a göre insan kişiliğini etkileyen temel faktör sosyal çevredir.
- Epigenetik anlayışı savunur (olgunlaşma + çevre).
- Freud 0-6 yaş arasında kesin gelişmelerden bahsederken Erikson yaşam boyu gelişimi savunur.
Erikson ve Psikososyal Kişilik Dönemler
Temel Güvene Karşı Güvensizlik (0 – 1,5 Yaş)
- Çevre: Anne (Bakıcı)
- Dönemin ana teması bakım ve tutarlılıktır.
- Dünyaya gelen çocuk etrafa güvenmek ister.
- Bu dönemde her şey yolunda giderse; hayata ve insana güven duyulur, optimist ve pozitif olunur.
- Bu dönemde işler yolunda gitmezse; hayata ve insanlara güvensizlik çıkar, pesimist ve negatif olunur.
Özerkliğe Karşı Kuşku / Utanç / Şüphe (1,5 – 3 Yaş)
- Özerklik döneminin ana teması bağımsızlıktır.
- Çocuklar tek başına hareket etmek ister.
- Yetişkin yardımı reddedilir.
- Anne, baba (bakıcı) etkindir.
- Bu dönemde her şey yolunda giderse; bağımsızlık ortaya çıkar, içsel denetim kazanılır.
- Bu dönemde işler yolunda gitmezse; başkalarına bağımlılık ortaya çıkar, dış denetim kazanma oluşur.
Girişimciliğe Karşı Suçluluk (3 – 6 Yaş)
- Etkinlik oyun dönemidir.
- Yetişkin yardımı kabul edilir.
- Anne, baba (bakıcı) etkindir.
- Bu dönemde her şey yolunda giderse; liderlik ortaya çıkar, organizasyon yeteneği oluşur.
- Bu dönemde işler yolunda gitmezse; kendini suçlama ortaya çıkar.
Başarıya Karşı Aşağılık Duygusu (6 – 12 Yaş)
- Çevrede en etkili etken öğretmendir.
- Ana tema başarma duygusudur.
- Bu dönemde her şey yolunda giderse; çalışkanlık oluşur, takdir duygusu kazanılır, olumlu benlik.
- Bu dönemde işler yolunda gitmezse; başarısızlık, takdir duygusu yoksuzluğu, yetersiz görme oluşur.
Kimlik Kazanmaya Karşı Rol Karmaşası (12 – 18 Yaş)
- Çevrede en etkili etken arkadaşlardır.
- Ana tema ben kimim?
- Kimlik bunalımı; iyi bir durumdur ve kişinin kendini aradığının göstergesidir.
- Kimlik karmaşası; kötü bir durumdur ve kişinin kendini bulamadığının göstergesidir.
- Bu dönemde her şey yolunda giderse; kendine has ve farklı orijinal kimlik edinme, doğru meslek, kimlik bunalımı, aileyle çatışma (iyi), kendine has fikir, inanç ve ideoloji geliştirme ortaya çıkar.
- Bu dönemde işler yolunda gitmezse; kendine has kimlik edinemez, kimlik bunalımı yaşamaz ve kimlik karmaşası yaşar, doğru meslek seçimi yapamaz.
Yakınlığa Karşı Yalnızlık (18 – 30 Yaş)
- Sosyal çevrede en etkili etken eş, arkadaş olabilir.
- Ana tema dostluk, iyi ilişkiler kurmadır.
- Hayat planı yapılır.
- Bu dönemde her şey yolunda giderse; eş seçimi yapılır, ekonomik bağımsızlık sağlanır, hayat planı yapılır.
- Bu dönemde işler yolunda gitmezse; kendini her şey ve herkese karşı soyutlamak.
Üretkenliğe Karşı Durgunluk (30 – 60)
- Sosyal çevrede en etkili eş, çocuklar ev arkadaş olabilir.
- Ana tema üretmektir.
- Bu dönemde her şey yolunda giderse; insan yetiştirmek, yeni kuşaklara rehberlik, çocuk yetiştirmek, hobi edinmek, ekonomik bağımsızlığı devam ettirmek.
- Bu dönemde işler yolunda gitmezse; kendilerini işe yaramaz hissetmek.
Benlik Bütünlüğüne Karşı Olumsuzluk (60 ve üzeri)
- Sosyal çevrede en etkili etken tüm insanlıktır.
- Ana tema ego bütünlüğü kazanmaktır.
- Bu dönemde her şey yolunda giderse; hayatı sağlıkla atlatmış olmak, yaşam kayıplarına uyum sağlayabilmek, kendinle barışık olmak.
- Bu dönemde işler yolunda gitmezse; keşkeler, pişmanlıklar ortaya çıkar.
İlk Yorumu Siz Yapın