Genel Özellikler
Kaynakları yüksek sahalardır. Bu nedenle;
- Akış hızları fazladır.
- Aşındırma güçleri fazladır.
- Hidroelektrik potansiyelleri fazladır.
- Denge profilinden uzaktırlar (Akarsuyun kaynak ve dökülme noktası arasında yükseklik farkı fazladır).
- Rejimleri düzensizdir, bu durum yıl boyunca taşınan su yoğunluğu değişir, iklimle alakalıdır.
- Akım (Debi) azdır, bu durum iklim ve yer şekilleriyle alakalıdır.
- Boyları kısadır.
- Ulaşım ve taşımacılıkta yararlanılmazlar.
- Kirlilikleri fazladır, bu durum beşerî etkiyle alakalıdır.

Açık Havzalı Akarsular
Bir akarsu sularını denize boşaltıyorsa açık havza adını alır, eğer akarsu sularını denize boşaltamıyorsa kapalı havza adını alır.
Karadeniz Havzası
En büyük açık havzadır.
En çok tatlı su karışan deniz Karadeniz’dir.
- Çoruh (Rafting sporu için Dünyadaki en uygun 2. Nehirdir, akış hızı fazladır)
- Yeşilırmak (YHGP kalkındırma projesinde yer alır)
- Kızılırmak (Sınırlar içerisinde en uzun ırmak)
- Bartın çayı (Ulaşımda turizm amaçlı kullanılır)
- Filyos – Yenice (Karabük Demir – Çelik fabrikasının soğutma ihtiyacını karşılar)
- Sakarya (Ankara, Eskişehir kollarına sahiptir, en çok bölgede akan akarsudur)
Marmara Havzası
En küçük açık havzadır.
- Susurluk Irmağı (Akış hızı az, aşındırma gücü az, hidroelektrik potansiyeli az)
Ege Havzası
Akış hızları az olan akarsulara sahiptir.
- Meriç Nehri (Ergene kolu en kirli akarsudur, Türkiye – Yunanistan sınırını belirler)
- Bakırçay
- Gediz
- Küçük Menderes
- Büyük Menderes
Akdeniz Havzası
Karstik arazide yer alan akarsulara sahiptir.
- Aksu (Kaynağını Batı Toroslar’dan alır, eriyik kireç taşı taşırlar, delta oluşturamaz)
- Köprü (Kaynağını Batı Toroslar’dan alır, eriyik kireç taşı taşırlar, delta oluşturamaz)
- Manavgat (Kaynağını Batı Toroslar’dan alır, eriyik kireç taşı taşırlar, delta oluşturamaz)
- Göksü (Kaynağını orta Toroslar’dan alır, KOP yani Konya Ovası Sulama projesinde yer alır)
- Seyhan (Kaynağı Akdeniz dışındadır)
- Ceyhan (Kaynağı Akdeniz dışındadır)
- Asi (Kaynağı Lübnan dağlarıdır, Suriye’den giriş yapar)
Basra Havzası (Irak)
- Fırat (Karasu ve Murat kollarının birleşimiyle meydana gelir, en çok suyu olan akarsudur, hidroelektrik potansiyeli en yüksek olandır)
- Dicle (Kuzey Irak’ta, Hakkari Zap Suyu ile birleşir, Zap suyu en temiz akarsudur)
Notlar:
Fırat ve Dicle birleştiğinde Şatt-ül Arap adını alır.
Fırat ve Dicle arası Mezopotamya olarak bilinir.
Kapalı Havzalı Akarsular
Sularını denize dökemeyen akarsular kapalı havza adını alır, bunun sebebi iklim ve yer şekilleridir.
Hazar Denizi (Göl) bölgesinde dökülen akarsularımız;
- Aras
- Kura
- Van Gölü
- Tuz Gölü
- Göller Yöresi
Kaynağı Türkiye olup Yurtdışına gidenler;
- Çoruh (Gürcistan’dan Karadenize)
- Aras – Kura (Azerbeycan’dan Hazar Gölüne)
- Fırat, Dicle ve Zap (Irak’tan Basra Körfezine)
Kaynağı Yurtdışı olup Türkiye’ye gelenler;
- Meriç (Bulgaristan)
- Asi (Lübnan Dağları)
İlk Yorumu Siz Yapın