Türkiye İklimi – Rüzgarlar

3. Rüzgarlar

Basınç farkından dolayı oluşan yatay hava akımıdır, oluşan bu akım hareketi yüksek basınçtan alçak basınca doğrudur.

Basınç merkezlerinden yola çıkarak aşağıdakileri yorumları yapabiliriz;

• Karayel yağış getirir.
• Poyraz ayaz, don getirir.
• Lodos tüm Türkiye’ye mevsim üstü sıcaklar getirir, sert ve şiddetli özelliktedir.
• Samyeli Güneydoğu Anadolu’ya sıcaklıklar getirir.
• Yıldız Karadeniz’de deniz ulaşımını olumsuz etkiler.
• Kıble sıcak ve nemli hava getirir.

Not: Haritada görülen rüzgar ok yönleri Türkiye üzerinde herhangi bir noktada olabilir, niteliğini değiştirmez.

Meltem Rüzgarları

Gündüzleri denizden karaya doğru, geceleri karadan denize doğru esen hafif rüzgarlardır, basınç farkından oluşurlar. İklim üzerinde büyük etkileri görülmez, gün içerisinde değişen sıcaklığın yarattığı basınç farklılığından kaynaklanırlar.

Türkiye’de Meltem Rüzgarları 2 sebepten dolayı oluşurlar;

• Yarımada olması
• Yer şekillerinin çeşitli olması

Fön Rüzgarları

Alçalan hava hacminin sıcaklığını her 100 metrede 1° C arttırarak alçalmaya devam etmesiyle oluşurlar.

Fön rüzgarlarının etkisiyle;

• Sıcaklık aniden artar.
• Karlar erken erir.
• Çığ ve sel riski oluşur.
• Orman yangını riski artar.
• Tarım ürünleri yalancı ısınmayla erken olgunlaşır ve yanar.
• Rize gibi kış sıcaklıklarının turunçgil yetişmesine engel olduğu bölgelerde olumlu bir etki göstererek turunçgil yetişmesine olanak sağlayabilir.

Rüzgâr Frekansı (Esme sıklığı)

Rüzgârın bölgesel olarak boğazlar, dağ kesimi, vadi bölgesi gibi alanlardan etkilenerek esme yönü yoğunluğunun belirli yönlerde olması durumudur. Aşağıdaki görsel örneklere baktığınızda daha iyi anlayacaksınız.

İstanbul ve Çanakkale Boğaları Konumları Gereği Rüzgar Yoğunluğu Gösterimi

Ege Grabenleri Dağların Yönlerinden Dolayı Rüzgar Yoğunluğu Gösterimi

İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Genel Olarak Düzlüktür
Dolayısıyla Rüzgar Yoğunluğu Gösterimi

Karadeniz ve Akdeniz’de Dağların Kıyıya Paralel Sonucu Rüzgar Yoğunluğu Gösterimi