"Enter"a basıp içeriğe geçin

Demokratik Devlet

Demokrasinin Zorunlu İlkeleri

  • Eşitlik
  • Milli Egemenlik
  • Özgürlük
  • Çok Seslilik

Seçimlere Tabi Olan İlkeler

Genel Oy İlkesi (1934)

  •  Din, dil, ırk ve cinsiyet ayrımı olmadan herkesin oy kullanma hakkıdır.
Oy KullanabileceklerOy Kullanamayacaklar
T.C. Vatandaşı OlmakSilah Altındaki Er ve Erbaşlar
18 Yaşını DoldurmakAskeri Öğrenciler
Seçmen Kütüklerine Kayıtlı OlmakMümeyyiz Olmayanlar
 Kasıtlı Bir Suçtan Hüküm Giyip Ceza İnfaz Kurumunda Bulunanlar
Oy Kullanma Hakları Tablosu

Eşit Oy İlkesi

  • Tek dereceli seçim ilkesi vardır (1956 Yılında).
  • Gizli oy açık seçim ilkesi vardır (1950 Yılında).
  • Seçimlerin serbestliği ilkesi vardır (Seçimler ertelenebilir ya da erkene alınabilir).
  • Serbest oy ilkesi YOKTUR (1987 Oy kullanmak hem hak hem de ödevdir).

Yüksek Seçim Kurulu

  • Tüm seçimlerin denetimi ve gözetimini yapar.
  • Görev ve yetkileri kanunla düzenlenir.
  • Yüksek mahkeme değildir.
  • Anayasanın yasama bölümünde düzenlenmiştir.
  • 7 Asıl + 4 Yedek, Toplam 11 üyesi vardır (6 üye Yargıtay, 5 üye Danıştay).
  • 11 üye kendi içerisinden başkan seçer.
  • Kararlarına karşı yargı yolu kapalıdır.

İller çıkardıkları Milletvekili sayılarına göre ayrılırlar;

  • 0 – 18 Birinci Seçim Bölgesi (Diğer iller)
  • 19 – 35 İkinci Seçim Bölgesi (İzmir, Bursa)
  • 36 ve üzeri Üçüncü Seçim Bölgesi (Ankara, İstanbul)
  • Türkiye’de toplam 87 seçim bölgesi vardır.

Not: Temsilde adalet, yönetimde istikrar ilkesi gereği, nisbi temsile dayanan ülke barajlı (%10) uygulanır. Yani meclise girmek için Siyasi Partiler Kanununda yer alan %10 baraj kuralı vardır.

Seçim Türleri

Genel Seçim

5 Yılda 1 yapılan Milletvekilleri seçimleri (2017 ile 5 Yılda bir yapılır, Milletvekili sayısı 600’dür).

Seçim yenilenmesi;

  • TBMM, Cumhurbaşkanı seçimleri yenilemekle, erken seçim kararı almakla yetkilidir;
  • TBMM’de bu karar için gerekli çoğunluk oyu 3/5’dir (360 kişi).
  • Kararın alınmasından sonra 60. Günü takip eden ilk pazar günü erken seçim yapılır.

Not: Kendisi hakkında soruşturma açılan Cumhurbaşkanı erken seçim kararı alamaz.


Yerel Seçim

Mahalli seçimler 5 yılda 1 yapılır.

Genel seçimler ve yerel seçimler birleştirilemez.


Ara Seçim

  • Bir yasama döneminde bir kez yapılır (5 yılda 1).
  • Genel seçimlerden 30 ay geçmedikçe ara seçim yapılamaz.
  • Genel seçimlere 1 yıl kala ara seçim yapılamaz.
  • Milletvekili sayısında istisnai bir şekilde azalma olduğunda yapılır.
  • Ara seçim kararanı TBMM alır, seçim, karar tarihinin 90. Gününü takip eden ilk pazar günü yapılır.

30 ay kuralının beklenmeden yapılabilen ara seçimler aşağıdaki durumlara dayanır;

Mecliste %5 azalma olursa yapılır.

30 ay ve 1 yıl kuralının beklenmeden yapılabilen ara seçimler aşağıdaki durumlara dayanır;

Bir ilin seçim çevresi kalmazsa, yani mecliste her ili temsil eden bir milletvekili olmazsa.

Not: Savaş çıkması durumunda, TBMM seçimleri 1 yıl erteleyebilir.


Arkadaşlarınızla Paylaşın:

İlk Yorumu Siz Yapın

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir