Türk - İslam Tarihi - Kültür ve Uygarlık - Tarih

Devlet Yönetimi

Kut – Veraset sistemi devam etmiştir (Memlükler istisnadır, güçlü olan komutan başa geçmiştir).

Hükümdarın Ünvanı

Sultan, Han, Hakan, İlig, Buğra, Nasir, Şahinşah VAR

Kral, İmparator YOK

Hükümdarın Sembolleri

Tuğ, Sancak, Asa, Nevbet, Taht, Alem, Çetr, Sorguç, Hutbe, Sikke, Hilat

Saray Görevlileri

Devlet Görevlileri

Ordu

Divan-ı Saltanat (günümüzde TBMM benzer)

Divanı İsraf; Askeri ve Hukuki işler haricinde tüm işleri denetler, görevlisine Müşrif denir.
Divanı Tuğra; Yazı ve Tuğra işlerine bakar.
Divanı Arz; Askeri işlerine bakar, görevlisine Arzül Ceyş denir.
Divanı İstifa; Maliye işlerine bakar, görevlisine Müstevfi denir.
Divanı Mezalim; Sultan başkanlığında ağır siyasi suçların yargılanma işlerine bakar.

Toprak Sistemi

Miri; Devlete ait topraklardır, Has, İkta, Vakıf olarak 3’e ayrılır.
- Has topraklar Padişah’a ait topraklardır.
- İkta toprak sisteminde devlet toprakları işlettirir karşılığında asker yetiştirilmesi ister Köylü toprağı işletir ve kazancın bir bölümü ile Sipahi giderlerini karşılar. Osmanlıda karşılığı Tımar Sistemi olarak bilinir, önemli bir kavramdır.
- Vakıf toprak sisteminde topraklar Vakıf İşletmelerine verilir Vakıflar bu toprakların gelirlerinin belirli bölümleri ile eğitim, sağlık, sosyal, kültürel, ticari faaliyetleri karşılarlar.
Mülki; Kişiye ait topraklardır, yok denebilecek kadar azdır.

Hukuk

Şeri’i Hukuk; Kuran-ı Kerim kuralları uygulanır, uygulama sistemi başında Kadı vardır.
Örfi Hukuk; Töre kuralları uygulanır, uygulama sistemi başında Emiri Dad vardır.

Dil ve Edebiyat

Türk – İslam tarihi sentezinden oluşmuştur.

Karahanlılar

Türk – İslam sentezi ilk örneğidir fakat bununla beraber dilde Türkçe kullanarak birçok alanda Milliyetçi özellik göstermişlerdir. Karahanlılar ayrıca Uygurların dilini kullanan bir devlettir.
Satuk Buğra Han Destanı – Türk – İslam Tarihi ilk sözlü eseridir.
Yusuf Has Hacip – Kutadgu Bilig – İlk siyasetname – Uygarca yazılmıştır.
Kaşgarlı Mahmud – Divanı Lügatı Türk – Arapça yazılan sözlük – İlk Dünya haritası
Edip Ahmet Yükneki – Atabetül Hakayık – Atabetül Hakayık
Hoca Ahmet Yesevi – Divanı Hikmet – Tasavvuf Ahlak Kitabı

Gazneli ve Selçuklular

Diplomaside Farsça, Medrese eğitimlerinde Arapça, halk dilinde Türkçe kullanmışlardır.

Timur Devleti

Büyük Selçuklu Devleti

Ömer Hayyam – Rubaileri vardır, Celali Takvimi yapmıştır.
Enveri – Kasideleri vardır.
Nizamül Mülk – Farslıdır, Siyasetnameyi yazmıştır, İkta sistemini getirmiştir, Nizamiye Medreslerini açtırmıştır, Ömer Hayyam’a Celali Takvimi yaptırmıştır.

Gazneli (Yemeniler Devleti)

Utbi – Tarihi Yemin

Bilim

Medreseler kurulmuştur
Karahanlı – Semerkant
Selçuklu – Nizamiye Medresleri
Harezmi – Kitabul Cebr – Sıfır, Cebir
Farabi – Alfardayus, El Medinetül Fazıla, Kitabul Musikül Kebir, Birleşmiş Milletler fikrini ilk kez ortaya atmıştır, Farabi’ye 2. Öğretmen (Muallimi Sani) denir, 1. Öğretmen Aristo’dur.
Gazali – İhyaül Ulumiddin
Biruni – Asrül Bakiye (Gazneli Mahmud Biruni için sarayımın en kıymetli hazinesi demiştir)
İbni Sina – Avicenna, El Kanun Fit Tıp
El Cüzcani – Azimut Halkası (İbni Sina’nın öğrencisidir)

Sanat

Hat, Çinicilik, Kakmacılık, Oymacılık, Minyatür, Ebru, Mücellitlik, Taş, Kerpiç, Tuğla, Ahşap VAR

İkon ve İnsan Motifi YOKTUR

Mimari

Karahanlı Devleti; Şiir Kebir Cami, Arap Ata Türbesi, Ayşe Bibi Türbesi, Balacı Hatun Türbesi
Gazneli Devleti; Zafer Kulesi, Leşkeri Bazar Ulu Camii, Arasül Felek Camii
Büyük Selçuklu Devleti; Mescidi Cuma, Haydariye Mescidi, Damgan Mescidi, Üst Üste Çift Kubbe, Köşeli Çatı, Türk Üçgeni, Silindirik Yivli Minare, Beş Köşeli Mihrap

Arkadaşlarınızla Paylaşın:

Türk – İslam Tarihi – Kültür ve Uygarlık