İki tarafında kabul ettiği tarafsız ülke olan İsviçre’de imzalanmıştır.
İsmet İnönü dışişleri bakanı görevine getirilerek, baş delege sıfatıyla antlaşmaya gönderilmiştir.
İsmet İnönü dışişleri bakanlığı görevini Yusuf Ziya Tengirşek’ten devralmıştır.
Mustafa Kemal, ekonomik bağımsızlık ve ülke bütünlüğünden taviz verilmemesini istemiştir.
Lozan antlaşmasını I. TBMM yapmıştır, fakat II. TBMM onaylamıştır, görüşmelere ara verildiği sırada II. TBMM gelmiştir.
Lozan Barış Antlaşması Esasları
Sınırlar
- Doğu sınırı; 1921 Kars antlaşmasında belirlendiği şekilde kalmıştır.
- İran sınırı; Kasr-ı Şirin antlaşmasında belirlendiği şekilde kalmıştır.
- Irak sınırı; Lozan’da çözülemeyen tek sorundur (İngilizler ve Musul sorunu).
- Suriye sınırı; 1921 Ankara antlaşması (Hatay hariç Güney sınırı çizildi).
- Bulgar sınırı; 1913 İstanbul Antlaşması (Balkan Savaşları) kabul edilmiştir, 1919 Nöyyi Antlaşması.
- Yunan sınırı; Mudanya Ateşkesi (Meriç nehri sınır belirleniştir, çizilen tek sınırdır, Karaağaç – Bosnaköy savaş tazminatı olarak alınmıştır).
Adalar
- Bozcaada, Gökçeada, Tavşan adası Türkiye’ye bırakılmıştır.
- Rodos,12 ada, Meis İtalya’ya bırakılmıştır.
- Kıbrıs, Mısır İngiltere’ye bırakılmıştır.
- Diğer adalar, Yunanistan’a bırakılmıştır.
- Kara suları sahanlığı 3 mil olarak belirlenmiştir (12 mil yapılması Atatürk devrinde değildir).
Boğazlar
- Milletler Cemiyetinin Garantörlüğünde, Türkiye’nin Başkanlığında, Uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecektir, denmiştir (Bu madde genel olarak Egemenliği zedeler).
- Boğazların 2 yakasında asker bulundurulmayacak, denmiştir.
Kapitülasyonlar
- Tavizsiz kaldırılmıştır (Milliyetçilik).
Ermeni Yurdu
- Kurulmayacak.
Azınlıklar
- Türk vatandaşı sayılmıştır.
Fener – Rum Patrikhane
- Ekümenik (Evrensel) iddaası olmadan kalacak ve misyoner çalışmalar yapılmayacak, denilmiştir.
Savaş Tazminatı
- Karaağaç – Bosnaköy savaş tazminatı olarak Yunanistan’dan alınmıştır.
Borçlar
- Anadolu üzerine düşen borçlar taksitle ödenecek, denilmiştir.
Yabancı Okullar
- MEB’e bağlandı.
Nüfus Mübadelesi
- Batı Trakya Türkleri ve Bozcada, Gökçeada, İstanbul’da yaşayan Yunanlar hariç Yunanistan’da yaşayan Türklerle, Türkiye’de yaşayan Yunanlar yer değiştirecektir.
İstanbul’un Durumu
- İtilaf devletleri 2 Ekim’de terk etmişlerdir ve Türk ordusu 6 Ekim’de, Refet Bele önderliğinde girmiştir.
- Başkent sorunu ortaya çıkmıştır ve 13 Ekim 1923’de Ankara başkent ilan edilmiştir.
Ordu
- Tüm kısıtlamalar kaldırıldı.
Yargı
- İngilizler, 5 yıl için Hâkim – Savcı desteği vereceklerini söylemiştir.
‘’Lozan Antlaşması, Türk Milleti aleyhine asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması’yla tamamlandığı zannedilmiş büyük bir suikastın yıkılışını ifade eden bir vesikadır. Osmanlı devrine ait tarihte örneği bulunmayan bir siyasi zafer eseridir.’’
Gazi Mustafa Kemal
İlk Yorumu Siz Yapın