II. TBMM Dönemi

Kurulduktan sonra sırasıyla yapılanlar;

• Lozan Barış Antlaşmasını onayladı – 23 Ağustos 1923
• Ankara’yı Başkent yaptı – 13 Ekim 1923
• Cumhuriyeti ilan etti – 29 Ekim 1923
• Halifeliği kaldırdı – 3 Mart 1924
• 1924 Anayasasını yaptı
• 1923 – 1927 arası İnkılaplar yapmıştır.

---

Ekim Bunalımı

• Rejim belli değil, karışık.
• Fethi Okyar Hükumeti istifa etti.
• Meclis Hükumeti sistemiyle çalışma zorlaştı.

Cumhuriyetin İlanı; rejimin adının koyulması.

Cumhuriyetin ilanı ile birlikte Meclis Hükumeti sisteminden Kabine Sistemine geçildi.

---

1921 Anayasası ilk değişikliği yapıldı; Türkiye Devletinin yönetim biçimi Cumhuriyettir.

• İlk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal olmuştur.
• İlk Başbakan İsmet İnönü olmuştur.
• İlk Meclis başkanı Fethi Okyar olmuştur.
• İlk Genelkurmay başkanı Mareşal Fevzi Çakmak olmuştur (II. İnönü’den sonra da o vardı).

Notlar:

• Mustafa Kemal vefat ettiğinde Meclis Başkanı Abdülhalik Renda, Cumhurbaşkanlığına vekalet etmiştir.
• Mustafa Kemal, Ebedi Şef olarak bilinir.
• İsmet İnönü, Milli Şef olarak bilinir.

---

Halifeliğin Kaldırılması

• Cumhuriyetin üzerindeki gölge kaldırıldı.
• Türkiye Cumhuriyeti’nin karakteri ortaya çıktı.
• Rejim güvence altına alındı.
• Ulusal egemenlik pekiştirildi.
• İnkılapların önü açılmıştır.

---

3 Mart 1924

• Halifelik kaldırıldı, son Halife Abdülmecid Efendi’dir.
• Tevhidi Tedrisat; eğitim ve öğretim birleştirildi, hepsi MEB altında toplandı, kültür çatışması önlendi.
• Şeriye ve Evkaf Vekaleti kapatıldı; yerine Diyanet İşleri Başkanlığı kuruldu, Rıfat Börekçi ilk başkanıdır.
• Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Vekaleti kapatıldı; Genelkurmay Başkanlığı kuruldu, Fevzi Çakmak ilk başkanıdır, Milli Savunma bakanlığı da kurularak ordu – siyaset ayrımı yapılmıştır.
• Osmanlı Hanedanı; Yurtdışına sürgüne gönderildi.