I. Büyük Millet Meclisi’nin Açılması (23 Nisan 1920)

24 Nisan Önergesi

• Hükümet kurmak zorunludur.
• Temsil Heyeti görevlerini İcra Vekilleri Heyetine (Hükümet) devretmiştir.
• Geçici bir Meclis başkanı ya da Padişah vekili olmamalıdır.
• Meclisin başkanı, Hükümetinde başkanıdır (Meclis Hükümeti).
• Güçler birliği ilkesi kabul edilmiştir;
• Yasama – Meclis,
• Yürütme – Hükümet,
• Yargı – İstiklal Mahkemesi.
• Din işlerini Meclis yerine getirir.
• BMM’nin üstünde güç yoktur.
• Saltanat ve Hilafetin geleceğini BMM belirler.

---

Notlar:

I. BMM’nin Genelkurmay başkanı İsmet İnönü’dür. Kütahya-Eskişehir savaşından sonra bu görev Fevzi Çakmak üstlenmiştir.

Cumhuriyet devrinin Genelkurmay başkanı Mareşal Fevzi Çakmaktır (1922-1944).

İlk Meclisin Özellikleri

• Kurucu, 1921 Anayasasını yapmıştır.
• Demokratik, üyeler seçimle başa gelir.
• Savaşçı, Kurtuluş Savaşını yapmıştır (Gazi Meclis).
• İnkilapçı, Saltanatı kaldırmıştır.
• İhtilalci, eski sisteme karşıdır.
• Güçler birliği vardır.
• Çok seslilik vardır.
• Partileşme yoktur.
• En çok gider savunmaya yapılmıştır.

I. BMM Kanunları

• Ağnam vergisi 4 kat arttırılmıştır (Millî Mücadele için destek).
• Hıyanet-i Vataniye, kurtuluşa karşı çıkanlara karşı vatan hainliği kanunu.
• İstiklal Mahkemeleri, vatan hainliği ve benzeri durumlar.
• Firari Kanunu, asker kaçakları için.
• Meni İsrafat, israfın yasaklanması.
• Meni Müskirat, içki, sigara, alkol yasağı (lüks yasağı).
• Nisabı Müzakere, Meclisin İç Tüzüğüdür.

---

Notlar:

Tekâlif-i Milliye Kanunu (Ordu İhtiyacı) doğrudan Mustafa Kemal tarafından çıkartılmıştır.

Takriri Sükûn, 1925 Şeyh Said isyanına karşı II. Meclis tarafından çıkartılmıştır.

BMM’ye Karşı Yapılan Ayaklanmalar

Halk Tarafından

İngiltere tarafından kendi çıkarları doğrultusunda kışkırtılan halk ayaklamalar çıkarmıştır.

• Bolu
• Düzce
• Hendek
• Adapazarı
• Afyon Çapur Musa
• Yozgat Çapanoğlu
• Konya Delibaş Mehmed (En çok uğraştıranlardan)

---

İstanbul Hükümeti Tarafından

İstanbul Hükümetin’den umudu kesen halk tarafından Halifelik destekli amaçlı çıkartılmıştır.

• Ahmed Anzavur – Kuvâ-yi Muhammediye
• Halifelik Ordusu – Kuvâ-yi İnzibatiye

---

Kuvâ-yi Milliye Tarafından

Düzenli orduya katılmak istemeyen bazı savunma güçleri tarafından çıkartılmıştır.

• Çerkez Ethem
• Demirci Mehmed

---

Azınlıklar Tarafından

Kışkırtılan azınlıklar karışıklıklar çıkarmışlardır.

• Rum
• Ermeni

---

Notlar:

Şeyh Said isyanı II. TBMM’ye karşı çıkmıştır.

Menemen olayı, 1930 III. TBMM’ye karşı gerçekleşmiştir.