Dünya Gücü Osmanlı

II. Mehmed – Fatih (Kayser)

Bu dönemde Karamanoğlu itaat altına alınmıştır.

İstanbul’un Fethi – Fethi Mübin

Sebepleri;

• Osmanlı toprak bütünlüğünü sağlamak.
• Ticaret yollarına egemen olmak.
• Bizans oyunlarına son vermek.
• Peygamberin teşvik edici Hadis-i Şerifi.

Yapılan Hazırlıklar;

• Şahi topları dökülmüştür.
• Haliç’e gemiler indirilmiştir (zincirli olduğu için karadan yürütüldü).
• Karamanoğlu geride karışıklıkları önlemek için itaat altına alınmıştır.
• Rumeli Hisarı, boğazkesen yapıldı, (gelebilecek yardımları kesmek için).

Bizans’ın Aldığı Önlemler

• Haliç’e zincir çektiler.
• Grejuva, Rum ateşi, suda yanabilen bir tür, game of thrones dizisinde de görmüşsünüzdür.
• Avrupadan (Venedik) yardım istemişlerdir.

İstanbul’un Fethi’nin Önemli Sonuçları

• Şahi topları tecrübesi kazanıldı, Feodalite sistemine son verildi, merkezi krallıklar güçlendi.
• Boğazlar hakimiyete alındı, ticari kontrol ele alındı ve coğrafi keşiflere zemin hazırlandı.
• Bilgi kaynakları kazanılarak, adeta Rönesans yapıldı ve kültür, teknik kazanımlar gerçekleşti.

Dönemin Önemli Fetihleri

• Balkanlar’da Arnavtuluk, Sırbistan, Mora yarımadası, Eflak – Boğdan, Bosna Hersek
• Anadolu’da Otlukbeli savaşı ile Akkoyunlulara son verildi (Uzun Hasan)
• İsfendiyaroğlu itaat altına alındı.
• Pontus Rum tarafından Trabzon alındı.
• Memlüklüler (o dönem Halifeliğin koruyucusu) ile Hicaz su yolları meselesi ortaya çıktı.
• Akdeniz’de Zanta, Otranto (Avrupa fetihleri için üs yapıldı), Kefalonya, Ayamavra alındı.
• Karadeniz’de Kırım (Karadeniz Türk gölü oldu), Amasra, Sinop, Trabzon alındı.
• Ege’de Taşöz, Eğriboz, Limbi, Semadirek alındı.

Devlet Teşkilatında Değişiklikler

• Kanunname-i Ali Osman ile bazı kurallar yazılı hale geldi örneğin; kardeş katli, müsadere, cülüs bahşişi, sancağa çıkma. Bunlarla beraber merkezi otoriteye güç katılmak istenmiştir.
• Divana Sadrazamlar başkanlık etmeye başladı.
• Yönetimde Türk kökenli beylere son verildi ve yerlerine devşirmeler getirildi (Merkezi otorite).
• Topkapı Sarayı yapıldı.
• Şahnı Seman – Tetimme gibi medrese ve okullar açıldı.
• Açılan okullar için bilim adamlarını İstanbul’a davet ettiler.
• Altın para basıldı (sultani).
• Fatih, Bellini’ye portresini yaptırdı.
• Sinan Paşa’ya meşhur gül koklayan resmini yaptırmıştır.
• Hocası Akşemseddin’dir.
• Fatih Avni Mahlası şiirler yazmıştır.
• Venediğe kapitülasyonlar verilmiştir (Avrupa Hristiyan birliğini bozmak, Olası Haçlı akını engellemek).

II. Bayezıd

• Döneminde yükselme içerisinde duraklama yaşanmıştır.
• Kardeşi Cem Sultan, Karamanoğullarına sığınmıştır, bu sıkıntı Osmanlı’nın ilk önce iç meselesi olmuştur, sonrasında Rodos, Papa, Fransa’ya sığınmıştır. Bunun etkisiyle II. Beyazıd’ın fetih imkanları ve sebeplerini kısıtlamıştır.
• İspanya’da çıkan sıkıntılarda yardım gönderilememiştir, bir kısım yardım gitti ve beraberinde Yahudilerin de bir kısmı kurtarıldı. Kurtarılan Yahudiler matbaa sistemini de getirmişler.
• Memlüklüler üzerine sefere çıkmıştır fakat aradaki sorunun tatlıya bağlanması sonucu aldığı toprakları geri iade etmiştir.
• Venedik, Modon, Koron, Navarin, İnebahtı, Kili, Akkiman alınmıştır, Kırım ile karadan bağlantı kurulmuştur.
• Doğuda Safevi, Şahkulu isyanı çıktı, II. Bayezid bastıramadı ve bu isyanın bastırılmasında devreye oğlu Yavuz Sultan Selim girmiştir (taht değişikliğinin sebebi olacaktır).

Yavuz Sultan Selim

• Babasıyla giriştiği taht kavgasında uzun aşamada başa gelmiştir, 8 yılda 80 yıllık iş yapmıştır.
• Yönünü doğu siyasetine çevirmiştir, Türk – İslam birliği yolunda uğraşmıştır.
• Çaldıran Savaşında, Safeviler ile savaşarak, Şah İsmail’e son vermiştir (darbzen topları kullanıldı).
• Turnadağ savaşı ile Dulkadiroğlu’nu itaat altına almıştır ve bu gelişmeyle Anadolu Türk Siyasi Birliği kesin olarak sağlanmıştır.
• Bu dönemde ilk Celali isyan Bozoklu Celal tarafından çıkarılmıştır (vergilerden dolayı).
• Memlüklülere Mısır seferi düzenlemiştir, Halifelik Osmanlıya geçmiştir.
• DİKKAT! Halifelik Osmanlıya Abbasilerden geçmiştir, Memlüklüler koruyucuydu.
• Osmanlı hem siyasi hem de dini otorite olmuştur.
• Kutsal emanetler, korunmak üzere Topkapı Sarayına götürülmüştür.
• Mercidabık savaşı ile Suriye – Filistin’i, Ridaniye savaşı ile  Mısır – Hicaz’ı almıştır.
• Osmanlı Kuzey Afrika bölgesine geçmiştir.
• Baharat yolu Osmanlıya geçmiştir.
• Osmanlı’nın gelirleri büyük oranda artmıştır (öşür vergisi).
• Ağzına kadar dolan hazineyi Yavuz Sultan Selim kendi mührü ile mühürlemiştir.

I. Süleyman – Kanuni (Magnificent)

• Taht kavgası olmadan başa geçmiştir (Yavuz’un tek oğludur).
• Kanuni’nin ABD kongre binasında portresi vardır.
• Döneminde Canberdi Gazali, Ahmed Paşa, Baba Zünnün, Kalender iç isyanları çıkmıştır.
• Batıda Habsburg Hanedanı ile uğraşmıştır (Osmanlıya karşı kurulmuş bir hanedanlık).
• Belgrad alındı ve üs olarak kullanıldı.
• Mohaç Meydan Muharebesi yapılmıştır ve Osmanlıya karşı bir güç olmadığı anlaşılmıştır.
• I. Viyana kuşatması yapılmıştır, hazırlıksız bir kuşatma olduğu için başarısız olmuştur.
• Almanya seferi yapılmıştır, detaylı, büyük önemli bir seferdir.
• 1533 İstanbul Antlaşmasıyla, Arşidük (Avusturya Kralı) Sadrazama (İbrahim Paşa),  eşit sayılmıştır.
• Macaristan seferi yapılmıştır.
• Zigetvar seferi yapılmıştır (Kanuni’nin yaptığı son seferdir).
• Fransa’ya kapitülasyonlar verilmiştir (Kadim dost olarak anılır).
• Irakeyn seferi yapılmıştır (İran).
• 1555 Amasya Antlaşması yapılmıştır (İranla yapılmış ilk Antlaşma).

Sokullu Mehmed Paşa (Kanuni, II. Selim, III. Murad)

• Kanuni’nin oğulları II. Selim ve III. Murad yönetimde aktif olamadıkları için dönemleri Sokullu Mehmed Paşa ile bilinir. Sokullu Mehmed Paşa devşirmedir, yönetimde bulunabilmiştir.
• Kıbrıs alındı ardından İnebahtı deniz savaşı yapılmıştır. Lepanto’da Osmanlı donanması yakılmıştır.
• Lehistan Himaye altına alındı.
• Kasrı Kebir savaşı ile Fas alındı.

Kanal projeleri vardır;

Don Volga; Rusya seferlerinde donanma desteği sağlanabilirdi, Avrasya Türkleri ile doğrudan bağlantı kurulabilirdi fakat gerçekleşememiştir (1950 SSCB bu projeyi gerçekleştirmiştir).

Süveyş; Akdeniz ile Kızıldeniz’i bağlayarak Afrika – Hindistan bağlantısı kısaltılacaktı, baharat yoluna işlevsellik kazandırılacaktı ve vergi geliri sağlanmış olacaktı fakat gerçekleşememiştir (1869 yılında Fransa – İngiltere bu projeyi gerçekleştirmiştir).

Osmanlı Donanması Tarih’de 4 defa Yakılmıştır;

• İnebahtı (Haçlılar)
• Çeşme (Rus)
• Navarin (İngiltere, Fransa, Rus)
• Sinop (Rus)

Yükselme Dönemi Kapitülasyonları;

• Venedik
• Fransa
• İngiltere
• Hollanda