1928 Mustafa Kemal’in vefatından sonra ülkenin başına İsmet İnönü geçmiştir.
Birleşmiş Milletlere Üyelik
2. Dünya Savaşında Almanya’ya savaş ilanına katılmak ve demokrasi yönetimi ve çok partili sistem koşulları sunulmuştur.
O dönem tek parti sadece Halk Fırkası (CHP) vardır.
Bu şartlar altında Milli Kalkınma Partisi, Nuri Demirağ tarafından kurulmuştur.
Dörtlü Takrir (CHP içinde İsmet İnönü’ye Muhalefet Olanlar)
- Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuat Köprülü, Refik Koraltan Dörtlü Takrir yayınlamışlardır.
- Tek partili sistemin baskıcılığının önlenmesini, çok partili sistemi, muhalefet parti sistemi istemişlerdir.
- İsmet İnönü buna karşılık topraksız köylüye toprak verme, Toprak Reformu yapacağını bildirmiştir.
- Büyük toprak sahipleri olan Celal Bayar, Adnan Menderes karşı çıkmışlardır ve Demokrat Partisini kurmuşlardır.
- Demokrat Partinin kurucusu Celal Bayar’dır.
1946 Seçimleri
- İlk kez tek dereceli seçim yapılmıştır, Halk yönetime doğrudan katılmıştır.
- Atatürk devrinde çift dereceli sistem vardır.
- Açık oy gizli sayım esası yapılmıştır, CHP seçimleri kazanmıştır.
- Demokrat Parti Meclise girmiştir.
- Çok partili hayatın ilk Başbakanı Recep Peker’dir.
1950 Seçimleri
- Tek dereceli seçim yapılmıştır.
- FAKAT!! Bu sefer gizli oy, açık seçim yapılmıştır.
- Demokrat Parti seçimleri kazanmıştır.
- Celal Bayar Cumhurbaşkanı seçilmiştir, Adnan Menderes Başbakan seçilmiştir.
Atayı Koruma Kanunu
- Demokrat Parti Atayı koruma kanunu çıkartmıştır, Devlet dairelerinden İsmet İnönü resimleri indirilmiş ve Atatürk resimleri asılmıştır.
- Paranın üzerinden İsmet İnönü silueti kaldırılarak Atatürk silueti geri getirilmiştir.
- Yol, cadde ve sokak isimleri Atatürk olarak geri değiştirilmiştir.
- Atatürk’ün naaşı Anıtkabir’e nakledilmiştir.
- Ezan tekrar Arapça okunmaya başlanmıştır.
1960 Yılı Darbesi
- Adnan Menderes idam edilmiştir.
- Maliye Bakanı Hasan Polatkan idam edilmiştir.
- Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu idam edilmiştir.
- 1960 Darbesinden sonra Demokrat Parti kapanmış ve yerine Adalet Partisi kurulmuştur.
Atatürk Devri Diğer Olayları
- 1924 – Nasturi İsyanı (Musul Meselesi)
- 1924 – Bozkurt-Lotus Olayı (Kabotaj Kanunuyla Kapitülasyonların son kırıntıları temizlenmiştir)
- 1928 – Kellogg-Briand (Paris) Paktı (Uluslararası siyasetin Diplomasi ile çözülmesinin savunulması)
- 1929 – Litvinov Protokolü (Saldırmazlık ve dostluk antlaşması)
- Not: Türkiye hem Kellogg-Briand hem de Litvinov Protokolü üyesidir.
- 1933 – Bursa Olayı (Ezanın Türkçe okunması, Milliyetçilik)
- 1933 – Vagon-Lee Olayı (İstanbul’da Fransızlara ait bir şirket Türkçe konuşanları işten çıkarmıştır)
- Not: MTTB (Milli Türk Talebe Birliği) Vagon-Lee Olayı üzerine Türkçe kampanyaları yapmıştır.
- 1933 – Rozgard Olayı (Bulgaristan’da Türk mezarlarına saldırılmıştır)
- Not: Rozgard Olayına karşılık MTTB İstanbul’da Bulgarlara ait mezarlara bakım yapmıştır.
İlk Yorumu Siz Yapın