Beylikten Devlete Osmanlı (1302 – 1453)

Osmanlı, Oğuzların Kayı boyu‘na bağlı Bozuk kolunun Günhan kolunun Karakeçili aşiretindendir.

Kayı boyu simgesi 2 ok ve 1 yay figüründen oluşmuştur.

İlk önce Van, Ahlat bölgesine, daha sonra Ankara, Karadağ bölgesine, son olarak Söğüt, Domaniç bölgesine uç beylik olarak yerleşmişlerdir.

Bu dönemde beylikler diğer beylikleri kendine bağlayarak Anadolu Türk Siyasi Birliğini sağlamayı istemektedir.

Bu beyliklerden Osmanlı’nın kısa sürede büyüme sebepleri (önemli);

• Hoşgörülü politika – İSTİMALET yani ısındırma politikası benimsemişlerdir.
• Ahilerin (esnaf birliği) desteği, dönemde başında Şeyh Edebali vardır.
• Ahilerin desteğiyle; Ekonomik, Dini, Siyasi, Askeri desteklere sahip olmuştur.
• Bu desteklerden askeri olanları 3’e ayrılmaktadır;
• Ahiyanı rum, Gaziyanı rum, Baciyanı rum, Feteyanı rum, Abdalan-ı rum.
• Yapılan fetihlerin diğer beyliklerin aksine Cihad kavramı içermesi.
• Moğol (İlhanlı) baskısı sonucu oluşan Türkmen göçlerini kendisine dahil ederek güçlenmesi.
• İskan politikası – yerleştirme politakası yani bölgelerde Türk – İslam kalıcılığını sağlaması.
• Aynı zamanda İskan politikası ile yerleşik hayattan vergi ve asker elde etmesi.
• Yeni bölgelerde Türk – İslam kalıcılığına yardım edenlere Evladı Fatihan denilmiştir.
• Coğrafi konumu gereği (Bitinya bölgesi) Bizans’a uç beylik olması.
• Kuruluş aşamasında başa gelen 3 padişahında yetenekli olması.
• Merkezi otoriteye önem vermeleri, sonralarda fetihlerde kılıç hakkı tanımaması.
• Bizans’ın sallantılı durumu.
• Balkanlarda da siyasi birliği olmaması.
• Yüzyıl savaşları (İngiltere – Fransa, 116 yıl).
• Müdara politikası (dost gözükme).
• Devletin bekası için kardeş katli sisteminin geçerli olması.
• Tımar sisteminin çok iyi bir şekilde yürütülebilmesi.

OSMAN GAZİ (Fahrüddin, dinini seven demektir)

• 1299 yılında adına Hutbe okutup ve para bastırmıştır.
• Para birimine mangır denmiştir.
• Dirlik uygulamasını örnekleri görülmüştür.
• Bac vergisi getirmiştir.
• 1302 yılında Bizans ile Koyunhisar, Bafeon savaşını yapmıştır.
• Aşiretten beyliğe geçiş dönemidir.

ORHAN GAZİ

• Bursa’nın fethi gerçekleşmiştir (ilk başkent).
• Maltepe Palekanon Savaşı yapılmıştır.
• Bizans’ın Anadolu ile bağlantısı kesilmiştir.
• Karesioğulları alınmıştır böylece donanma sahibi olunmuştur.
• Kanta Kuzen’e yardım edilmiştir karşılığında Çimpe Kalesi alınmıştır (Rumelide ilk toprak).
• Beylikten Devlete geçiş dönemidir.

ORHAN GAZİ YENİLİKLERİ (Kurumsallaşma)

• Sultan Ünvanı gelmiştir.
• Divan ve vezirlik gelmiştir.
• Düzenli ordu kurulmuştur (yaya, müsellam yani atlı birlikler).
• Tershane (donanma) kurulmuştur.
• Medrese yapılmıştır (Osmanlı’nın ilk müderrisi Davudi Kayseri).
• Cami yapılmıştır (Hacı Özbek Camii).
• Osmanlı Sarayı (Bursa Bey Sarayı)
• Bursa Başkent yapılmıştır.
• Gümüş para bastırılmıştır (sikke).
• İbn-i Batuta’ya göre Osmanlı’nın en güçlü komutanı Orhan Gazi’dir.

I. MURAD

• Katıldığı tüm savaşları kazanmıştır.
• Bizans ile Sazlıdere Savaşı yapılmıştır.
• Bizans ile Balkan bağlantısı kesilmiştir.
• Sırpsındığı ilk Haçlı Savaşı yapılmıştır.
• Çimen Savaşı yapılmıştır.
• Ploşnik baskını gerçekleşmiştir.
• I. Kosava Savaşı Haçlılarla yapılmıştır (İlk top kullanılmıştır, devşirmeler kullanılmıştır).
• I. Murad kazandığı savaşın meydanında şehit olmuştur.
• Germiyanoğlu çeyiz olarak alınmıştır.
• Hamitoğlu para karşılığı alınmıştır.

Devlet Teşkilatı

• Rumeli Beylerbeyliği kuruldu, merkezi manastır (eyalet sistemi).
• Acemi – Yeniçeri ocağı uygulanmaya başladı.
• Tımar – İskan sistemleştirildi.
• Maliye ve Defterdarlık teşkilatı kuruldu.
• Kazaskerlik geldi.
• Ülke padişah ve oğullarının malı kabul edildi (eskiden ülke hanedanın erkeklerinin malıydı).
• Sancağa ilk çıkan padişahtır.
• 37 savaşın tamamı kazanılmıştır.

I. BAYEZID – YILDIRIM

• I. İstanbul kuşatması yapıldı (İstanbul ilk kez kuşatıldı).
• II. İstanbul kuşatması yapıldı – Niğbolu Haçlı Savaşı yapılmıştır.
• Sultanı İklim-i rum ünvanı almıştır.
• Tuna – Fırat Anadolu Türk Siyasi Birliği sağlanmıştır.
• Anadolu Beylerbeyliği Kütahya bölgesinde kuruldu.
• Gelibolu tershanesi kuruldu.
• Anadolu Hisarı yapıldı.
• Darüşşifa kurulmuştur.
• III. İstanbul Kuşatması yapıldı – 1402 – Ankara Savaşı Timur ile yapıldı.

FETRET DEVRİ (Timur’a karşı Ankara yenilgisi sonrası Padişahsız dönem)

Timur kazandığı savaş sonrasında ülkeyi Yıldırım Bayediz’in oğulları arasında (Mehmed, Musa, Süleyman, İsa) 4’de bölmüştür 5. Oğlunu yanında daha sonra taht kavgası çıkarma amacıyla (düzmece Mustafa olayı)  yanında götürmüştür. Devletin başsız kaldığı bu dönem Fetret Devri olarak adlandırılmaktadır.

I. MEHMED – Çelebi (II. Kurucu)

• Anadolu Türk Siyasi Birliği’ni yeniden sağlama çalışmaları yapılmıştır.
• Venedikle Deniz Savaşı yapılmıştır.
• Düzmece Mustafa isyanı çıkmıştır (Timur tarafından).
• Şeyh Bedrettin İsyanı gerçekleşmiştir (ilk dini-sosyal isyan).

II. MURAD

• 1444 Edirne – Segedin Antlaşması Macarlar ile yapılmıştır (ilk barış antlaşması).
• Başa oğlu II. Mehmed’i geçirmiştir.
• Eğer padişah sensen ordunun başına geç eğer padişah ben isem emrediyorum ordunun başına geç içerikli mektup Varna Haçlı Savaşı öncesinde konu olmuştur.
• 1444 – Varna Savaşı – Haçlı Savaşı yapılmıştır.
• 1448 – II. Kosava – Haçlı Savaşı yapılmıştır.
• Buçuktepe isyanı gerçekleşmiştir (ilk yeniçeri, kapıkulu yani devşirme isyanı).

Haçlı Savaşları (5 adet)

• Sırpsındığı
• I. Kosova
• Niğbolu
• Varna
• II. Kosova (Balkanların tapusunun alındığı savaştır)