1. Tarım
Tarım Tipleri
| Ekstansif Tarım | İntansif Tarım |
| Kaba ve ilkel tarım | Modern tarım |
| Engebeli, geri kalmış yerler | Sulama var, makineleşme var, gübreleme var |
| Verim düşük | Geniş ovalar ve deltalar |
| Modern yöntem yok | Verimi yüksek |
| Sulama yok, makineleşme yok, gübreleme yok | Pamuk, mısır, ayçiçeği intansif tarım ürünüdür |
| Çay ekstansif tarım ürünüdür |
| Nadas Tarımı | Nöbetleşe Tarım |
| Toprağın 1 yıl boş bırakılmasıdır | Toprağın her yıl ekilmesidir |
| Yağış azlığından yapılır | Fakat her yıl farklı ürün ekilmesidir |
| Her yıl %10 nadasa bırakılır | Baklagiller (Fasulye, nohut, mercimek) |
| Ekonomik kayıptır | Tahıllar (Pirinç, buğday, arpa, çavdar, mısır) |
| Erozyona neden olur | Yumru kökler (Soğan, patates, şeker pancarı) |
| Kırdan kente göçe neden olur | Bu gruplar arasında dönüşümlü ekim yapılır |
| Sulama ile nadas azalır | Nadas azalır |
| GAP’la ve KOP’la nadas azaldı | Erozyon azalır |
| İç Anadolu’da en fazla | Ekonomik kayıplar azalır |
| En az Karadeniz’de | İşlenen arazi artar |
Tarımı Geliştirme Yolları
| Sulama | Gübreleme | Makineleşme |
| Verim, gelir, ürün çeşidi artar | %50 verim artar | Verim, gelir, tarlalar artar |
| Ekilen arazi artar | Azotlu gübre kullanılır | Ekim, hasatta ürün kaybı azalır |
| GAP ve KOP en büyük projeler | Doğal gübre yakıt olduğu için yapayına ihtiyaç fazladır | Engebeli yerlerde kullanılamaz |
| KOP tüneli adı ‘’Mavi Tünel’’ | En fazla Akdeniz’de tüketilir | Kırdan kente göçe neden olur |
| Suruç en uzun sulama tünelidir | ||
| Erozyon ve Nadas azalır |
Arazi Toplulaştırması
Miras yoluyla bölünen arazilerin bir araya getirilmesi çalışmalarıdır.
Karadeniz’de engebelerden dolayı yapılamaz.
Arazi Dağıtımı
Devletin halka ücretsiz toprak vermesidir, 1940 yılında başlamıştır.
En çok Şanlıurfa’da yapılmıştır.
Zirai Mücadele
- Toprak bakımı
- Çapalama
- Belleme
- Havalandırma
- Tohum ıslahı (Yüksek verimli tohum kullanmak)
- Tarımı destekleme alımları (Devletin önceden duyurduğu fiyattan ürün alma garantisi vermesi)
- Sebzeler ve meyveler ile 2002’den itibaren tütün alımı Devlet tarafından yapılmaz.
Tarımı Destekleyen Kuruluşlar
- Ziraat Bankası tarımı geliştirmek amacıyla kurulmuştur.
- Toprak Mahsulleri Ofisi
- Fiskobirlik
- Trakyabirlik
- Çukobirlik
- Pankobirlik
- Marmarabirlik
Başlıca Tarım Ürünleri
Fındık
- Yıl boyu yağış ister.
- Kış ılıklığı ister.
- %80 Karadeniz’de, %20 Marmara’da üretilir.
- Dünya’da 1. Türkiye’dir.
- İhraç edilir.
Çay
- Yıl boyu yağış ister.
- Yıkanmış, asitli toprak ister
- %100 Karadeniz’de üretilir.
- Dünya’da 5. Türkiye’dir.
- En çok Rize’de üretilir.
Kenevir
- Üretimi devlet kontrolündedir.
- İlaç sanayinde kullanılır.
- En çok Samsun’da üretilir.
Pirinç (Çeltik)
- Akarsu boylarında yetişir.
- Üretimi devlet kontrolündedir (Sıtma hastalığı yayma ihtimalinden).
- En çok Pirinç Edirne (Meriç) ‘de üretilir.
Üretim yerleri;
- Edirne (Meriç)
- Balıkesir (Gönen)
- Kastamonu (Tosya)
- Çorum (Osmancık)
- Samsun (Bafra, Çarşamba, Terme)
Ay Çiçeği
- Yağlık amaçlı ekilir, kuruyemiş olur.
- Trakya en önemli yetişme alanıdır.
- Vertisol toprak sever.
Kivi
- Tropikal bitkidir.
- Kış ılıklığı ister.
- En çok Yalova’da üretilir.
Zeytin
- Marmara’da Sofralık, Ege’de Yağlık üretilir.
- Yağlık bir bitkidir.
- Kış ılıklığı ister.
- En fazla Aydın çevresinde üretilir.
- Marmara, Ege, Akdeniz, Güneydoğu Anadolu’nun batısında üretilir.
- Mikroklima olarak Artvin – Yusufeli bölgesinde de üretilir.
Üzüm
- İklim seçiciliği azdır, her yerde yetişir.
- Volkanik toprak sever.
- Karadeniz’de en azdır, gün ışığı sever.
- En çok Manisa’da üretilir.
- Alkollü içecek sanayi hammaddesi olarak üretilir.
- İhraç edilir.
Haşhaş
- Üretimi devlet kontrolündedir (BM ektirir).
- Uyuşturucu olur, ilaç sanayide kullanılır.
- Dünyanın en büyük Alkaloidler fabrikası Afyon – Bolvadin’dedir.
- %95’i ihraç edilir, %5’i kullanılır.
- Artan kısımları hayvan yemi olarak kullanılır.
Tütün
- İklim seçmez, toprak seçer.
- İç Anadolu hariç her yerde yetişir.
- Üretimi devlet kontrolündedir (Kaliteden dolayı).
- En çok Manisa’da üretilir.
- İhraç edilir.
İncir
- Kış ılıklığı ister.
- En çok Aydın’da üretilir.
- İhraç edilir.
- Dünya’da 1. Türkiye’dir.
- Yeterlilik düzeyi en yüksek tarım ürünüdür.
Keten
- İp, urgan, para kâğıdı olur.
- Tohumu tüketilir.
- En çok Afyon’da üretilir.
Gül
- %90 Isparta’da üretilir.
- Sanayi bitkisidir, yağlık bitkidir.
Muz
- Tropikal bitkidir.
- Kış ılıklığı en yüksek isteyen üründür.
- İthal edilir.
- En çok Mersin’de üretilir.
- Antalya, Adana, Hatay’da da üretilir.
Yer Fıstığı
- Yağlık bir bitkidir, kuruyemiş olur.
- En çok Adana’da üretilir.
- Çukurova’da üretilir.
Turunçgiller
- %89 Akdeniz’de, %10 Ege’de, %1 Rize’de üretilir.
- Kış ılıklığı ister.
Mısır
- Sulamayla yetişir.
- 1300 metreye kadar her yerde üretilir.
- Karadeniz’de sulama istemez.
- İç tüketimi ancak karşılar.
- Ticari olarak en çok Akdeniz’de üretilir.
- Hayvan yemi olur.
- Yağlık bitkidir.
- Kuru yemiş olarak tüketilebilir.
Kırmızı Mercimek
- GAP’tan sonra üretimi azalmıştır, geliri daha yüksek ürünlere geçilmiştir.
- Kuraklık sever.
- İthal edilir.
- En fazla Diyarbakır’da üretilir.
Antep Fıstığı
- GAP’tan sonra üretimi değişmemiştir, yörenin doğal ürünüdür.
- Güneydoğu coğrafyasının doğal ürünüdür.
- Dünya’da 2. Türkiye’dir.
- İhraç edilir.
- En fazla Şanlıurfa’da üretilir.
Pamuk
- GAP’tan sonra üretimi artmıştır, bol su ister.
- İlkbaharda ekilir, yazın hasat edilir, kışı görmez.
- En çok Şanlıurfa’da üretilir.
- İhraç edilir.
Buğday
- Yaz kuraklığı ister.
- Sonbaharda ekilir, yazın hasat edilir.
- Unlu mamuller sanayi ham maddesidir.
- En çok Konya’da üretilir.
Arpa
- Soğuğa dayanıklıdır.
- Alkollü içecek sanayi ham maddesidir.
- En çok Konya’da üretilir.
- Hayvan yemi olarak da kullanılır.
Yeşil Mercimek
- En çok Yozgat’ta üretilir.
Nohut
- En çok Kırşehir’de üretilir.
Fasulye
- Sulama ister.
- En çok Konya’da üretilir.
Şeker Pancarı
- Kuraklık sevmez, Güneydoğu Anadolu’da ekilmez, kıyılarda tercih (Çiftçi tercihi) edilmez.
- En çok Konya’da üretilir, çabuk bozulur, fabrikaları yakın kurulur.
- Kota uygulaması vardır.
- Hayvan yemi olarak da kullanılır.
Elma
- İklim seçiciliği azdır, her yerde yetişir.
Patates
- Volkanik toprak sever.
- En çok Niğde’de üretilir.
Kayısı
- İklim seçiciliği azdır.
- Her yerde yetişir.
- Dünya’da 1. Türkiye’dir.
- İhraç edilir.
- En çok Malatya’da üretilir.
Anason
- Alkollü içecekler ve tıp alanında kullanılır.
- En çok Burdur’da üretilir.
Susam
- Yağ elde edilir, pastacılıkta kullanılır.
- Ege ve Akdeniz’de yoğun olarak üretilir.
Soya Fasulyesi
- Yağ elde edilir.
- En çok Adana’da üretilir.
Kanola – Kolza
- En yüksek yağ oranına sahip bitkidir.
- En çok Marmara – Tekirdağ’da üretlir.
Aspir
- Yağ elde edilir.
- En çok Ankara’da üretilir.
Sebzeler
- Yazın sulamayla yapılır.
- En çok Akdeniz’de üretilir.
Seracılık
- Kış ılıklığı ister.
- En çok Akdeniz’de üretilir.
- Güneşlenme ister, Karadeniz’de yoktur.
- Ege’de jeotermal ile gelişmiştir.
Not: Fındık, Zeytin, Antep fıstığı gibi ürünler devirli tarım ürünleridir, koşullara gere verim senesi değişir.
İlk Yorumu Siz Yapın