1. Kirlilikler
Hava Kirliliği
Londra tipi (Kömür kaynaklı) ve Los Angeles (Sanayi ve trafik kaynaklı) tipi hava kirlilikleri görülür.
Su Kirliliği
Kirli Göller; İznik, Sapanca, Manyas, Beyşehir ve Van.
Kirli Akarsular; Ergene, Sakarya, Susurluk, Gediz, Kızılırmak (En temiz akarsu Zap Suyu)
Kirli Körfezler; İzmit, Gemlik, İskenderun, Antalya, Fethiye, İzmir, Çandarlı (En temiz körfez Saros)
Toprak Kirliliği
Aşırı zirai ilaç ve gübre kullanımıyla oluşur.
Aşırı ve vahşi sulamaya bağlı oluşur (GAP’la birlikte Güneydoğu Anadolu’da).
Katı atık bırakımı (Şehir çöpleri).
2. Doğal Afetler
Deprem
Türkiye’de faylara bağlı tektonik, karstik araziye bağlı göçme ve çökme depremleri görülür.
Türkiye’de volkanik deprem görülmez.
Deprem Şiddeti; Beşerî yapı üzerindeki yıkım.
Zeminin yapısı, mesken yapısı, deprem konusundaki bilinç depremi etkileyen faktörlerdir.
Tsunami
Marmara denizinde risk yüksektir, deniz altı depremleri dolayısıyla.
Sel ve Taşkın
Seller, ani ve aşırı sağanak yağışla meydana gelirler, Karadeniz’de daha sık görülürler, İç Anadolu’da ilkbaharda görülebilir.
Taşkınlar, ani sağanak yağış ile eğimin az olduğu bölgelerde akarsuların yatak dışına çıkmasıdır, Meriç, Tunca, Gediz, Asi akarsularında sıklıkla taşkın görülür.
Sel ve taşkınların önlenmesi için ağaçlandırma çalışmaları yapılmalıdır, akarsu yatakları ıslah edilmeli ve yataklar temizlenmeli, üzeri kapatılmamalıdır.
Çığ
Üst üste yağan karların eğim boyunca hareketidir, karın yerde kalma süresi olan bölgelerde görülür, Tunceli, Bingöl, Muş, Bitlis, Hakkâri ve Van’da görülür.
Sesler, titreşim, kış turizmi, avcılık, fön rüzgarları çığa neden olabilirler.
Çığ oluşumunu önlemek için; erken uyarı sistemi, ağaçlandırma ve kontrollü düşüş sağlanmalıdır.
Orman Yangını
Akdeniz ve Ege’de risk yüksektir, nedeni Akdeniz iklimidir.
Kuraklık
Buharlaşmanın yağıştan fazla olmasıyla oluşur, en kurak bölge Güneydoğu Anadolu’dur.
Kuraklıkla tarımsal ve hayvansal üretim azalır.
Yer altı suları azalır.
Erozyon artar.
Don
Sıcaklığın 0° derece altına inmesiyle oluşur, karasal yerlerde sıklıkla görülür, en az Akdeniz’de yaşanır.
Erozyon
Toprağın verimli üst tabakasının süpürülmesidir, bitkisizlik sebep olur.
Suya bağlı erozyon; eğimiz fazla olduğu yerlerde görülür.
Rüzgâra bağlı erozyon; eğimin az olduğu yerlerde görülür.
Erozyonun Önlenmesi
- Ağaçlandırma (Türkiye’ye en uygun meşe ağacıdır)
- Anız yakılması engellenmeli (Ekinler biçildikten sonra geriye kalanlardır)
- Tarlalar eğimin dikine sürülmelidir.
- Otlak ve meralar korunmalıdır, aşırı ve sürekli otlatma yapılmamalıdır.
- Nadas uygulaması terkedilmelidir, nadas toprağın 1 yıl boş bırakılmasıdır, nöbetleşe ekime geçilmelidir.
- Eğimli yamaçlarda taraçalandırma yapılmalıdır, teraslama ya da basamaklandırma şeklidir.
Kütle Hareketleri
Toprak kayması, istinat duvarları yaparak önlenebilir.
Kaya düşmesi, çelik telle tutturma yapılarak önlenebilir.
Heyelan, eğim, bol yağış, kar erimesi, killi toprak, tabakaların eğime paralel uzanması neden olur ve engellenemez, %65’i kar erimelerine bağlı olarak ilkbaharda yaşanır, Karadeniz’de bol görülür.
İlk Yorumu Siz Yapın